Els van Noordeloos

Meer dan 1 miljoen Nederlanders hebben diabetes, waarvan 9 op de 10 diabetespatiënten is gediagnosticeerd met type 2. In type 2 diabetes is het lichaam ongevoelig geworden voor insuline, een hormoon wat de bloedsuiker verlaagt. Omdat het lichaam om meer insuline vraagt, draaien de insuline-producerende bètacellen in de eilandjes van Langerhans overuren. Dit gaat gepaard met gestreste, niet-functionele eilandjes.
Tijdens mijn project heb ik de glucoseopname van eilandjes van Langerhans bestudeerd. Bètacellen in de eilandjes doen namelijk twee dingen: ten eerste meten ze de hoeveelheid glucose in het bloed, dit doen de cellen door glucose op te nemen. Wanneer de bloedglucose te hoog is produceren de bètacellen insuline. Glucoseopname door de bètacel is dus de eerste stap die er uiteindelijk voor zorgt dat insuline wordt geproduceerd.
Alhoewel er een aantal manieren beschikbaar zijn om naar de glucoseopname van individuele bètacellen te kijken, is er nog geen manier om de glucoseopname in eilandjes te bestuderen. Dit is belangrijk, want het gedrag van een bètacel is sterk afhankelijk van de omgeving en cel-cel contacten. Tijdens mijn project heb ik eilandjes van muizen gebruikt waarvan de celkern van de bètacel een rode kleur heeft. Door met een speciale microscoop heel snel foto’s te maken van de eilandjes terwijl er fluorescerend groene glucose werd toegevoegd was het dus mogelijk om de glucoseopname op de voet te volgen.
Tijdens mijn stage heb ik de methode die wij gebruiken gevalideerd. Verder heb ik de glucoseopname niet alleen in de bètacellen, maar ook in andere eilandjescellen bestudeerd. De data bevestigt dat bètacellen gespecialiseerd zijn in het meten van de bloedglucose: bètacellen nemen namelijk veel meer glucose op dan de andere eilandjescellen. Ten slotte heb ik eilandjes van muizen met een gezond gewicht vergeleken met muizen die overgewicht hebben. De muizen met overgewicht bevinden zich in het voorstadium van type 2 diabetes. Het bleek dat de eilandjes van de muizen met overgewicht minder glucose opnemen, dus dat de functionaliteit van de eilandjes is afgenomen.
Deze bevindingen heb ik gepresenteerd op het grootste diabetessymposium ter wereld: het ADA symposium in San Diego. Verder ben ik met mijn professor aan het samenwerken om mijn data te publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift.